دست خدا، دست سرنوشت. خداحافظ دیگو آرماندو مارادونا

جام جهانی فوتبال، سال 1986، مکزیک. مرحله یک چهارم نهایی، 6 دقیقه پس از آغاز نیمه دوم دیدار انگلستان و آرژانتین. دیگو آرماندو مارادونا، شناخته شده تنها با نام مارادونا در جهان، دست چپش را بعد از کشمکش جا به جایی توپ در زمین انگلستان، برای ضربه به توپی که در هوا می‌چرخید، بالا برد. همزمان دروازه ‌بان تیم انگلستان، پیتر شیلتون نیز برای دفع خطر دست راستش را بالا برد که مارادونا با زیرکی تمام و دور از چشمان داوران توپ را وارد دروازه انگستان شکست ناپذیر کرد. جمعیت هواداران آرژانتین سر از پا نمی‌شناختند و تشویقشان آسمان شهر را روی سر انگلیسی‌های بریتانیای کبیر خراب کرد. مارادونا با نیم نگاهی به داوران که استرس در آن موج میزد، خوشحالی گل اول تیم ملی اش را شروع کرد. بله در این داستان شما از زبان من، درباره دیگو آرماندو مارادونا می‌خوانید.

 

 

دیگو مارادونا در 30 اکتبر سال 1960 و در شهر بوئنوس آیرس آرژانتین چشمانش را گشود. او همانند بسیاری از ستارگان آن زمان و حتی حال حاضر، در خانواده ای فقیر متولد شد. مارادونا در قالب پسری کوتاه قد، با سنی که به زحمت به 8 سال می‌رسید در خیابان های شهر با انجام حرکات نمایشی همراه با توپ، سعی در کمک به خانواده اش داشت تا نانی بر سر سفره خورده شود. اما اوضاع همیشه به آن منوال ادامه پیدا نکرد و مارادونا سرانجام در دوران جوانی اش و با حضور در باشگاه آرژانتینوس جونیورز در سال های 1976 تا 1981 درخشید و خودش را به دنیای فوتبال معرفی کرد. مارادونا بین سال های 1981 تا 1982 به بوکا جونیورز پیوست و با این باشگاه در سال 1981 قهرمان لیگ برتر آرژانتین شد و اندکی بعد با شکست رکورد نقل و انتقالات به باشگاه بارسلونا رفت. اما درواقع دوران درخشش او قبل از آن و در سال 1979 با قهرمانی در رده زیر 20 سال جام جهانی فوتبال رقم خورد.

 

 

سال 1982، دیگو مارادونا در جام جهانی با تیم اصلی آرژانتین حضور یافت اما به دلیل شیطنت های غیر ورزشی از زمین اخراج شد تا از دور شاهد خداحافظی تیم ملی کشورش با جام جهانی باشد. او که حالا در بارسلونا توپ می‌زد، در سال 1983 با کاتالان ها جام قهرمانی کوپا دل ری را فتح کرد. اما از آنجا که این قهرمانی ها دل پسرکوتاه قد آرژانتین را خوش نمی‌کرد، قهرمانی کوپا دی لالیگا را نیز به کارنامه اش اضافه کرد. اما اگر تصور می‌کنید مارادونا در آن سال قهرمانی ها را همین‌جا تمام کرد سخت در اشتباه هستید چرا که قهرمانی سوپر جام فوتبال اسپانیا نیز در سال 1983 برای بارسلونا رقم خورد تا مارادونا بازی در بارسا را با 3 گانه قهرمانی تجربه کند.

دیگو مارادونا بعد از اندکی در سال 1984 بارسلونا را به مقصد ناپولی ایتالیا ترک کرد و تا سال 1991 در این باشگاه ماند. دوران اصلی درخشش و جهانی شدن مارادونا در ناپولی اتفاق افتاد. باشگاهی که تاریخش مانند زندگی شخصی مارادونا با فقر گره خورده بود. شماره 10 در ناپولی آنقدر مقدس شد که مسئولان وقت باشگاه این شماره را برای همیشه بایگانی کردند تا یاد و خاطر برترین گلزن و بهترین بازیکن این باشگاه همیشه در قلب ها باقی بماند. با آن که دیگو بارها و بارها به خاطر دیده شدن با سران مافیا و خبرهای داغ دنیای مواد مخدر چهره اش خبر ساز و حاشیه ساز شده بود، اما حتی ذره ای جایگاهش در دل هواداران ناپولی خدشه‌دار نشد. حتی حالا هم تصاویرش در جای‌جای شهر دیده می‌شود و مردم ناپولی، ارادت خاصی به دیگو ماردونا دارند.

 

 

اما خبر مرگ ناگهانی مارادونا بر اثر ایست قلبی بیشتر از همه خاطره برد تاریخی آرژانتین مقابل انگلستان را در ذهن ها زنده کرد. سال 1986 در خلال جام جهانی مکزیک، دیگو مارادونا بار دیگر در رقابت های جهانی فوتبال با تیم ملی کشورش حاضر شد. در دیدار، مقابل تیم ملی انگلیس، یکی از ابر قدرت های فوتبال جهان، تیم آرژانتین نیمه اول را 0 – 0 به پایان رساند. نیمه دوم آغاز شد و تنها پس از گذشت 6 دقیقه، مارادونا با پای چپ خود توپ را از درون محوطه جریمه خارج کرد و آن را به هم تیمی اش خورخه والدانو منتقل کرد. والدانو سعی کرد چندین مدافع انگلیسی را رد کند، اما توپ در نهایت توسط استیو هودگ مدافع انگلیسی به سمت دروازه انگلیس برگردانده شد. درون محوطه جریمه تنها مارادونا و پیتر شیلتون دروازه بان انگستان حضور داشتند. شیلتون با فاصله اندکی از مارادونا قرار داشت و برای مهار توپ بلند شد. دست راستش را دراز کرد تا توپ را دفع کند. آن روز ها خبری از دستیار ویدویی داور یا VAR نبود. مارادونا نیز بلند شد اما قدش اجازه برتری نسبت به شیلتون را نمی‌داد و از همین رو با زیرکی دست چپش را برای ضربه به توپ بلند کرد. تنها نوازش آرام توپ کافی بود تا توپ به دروازه انگلستان وارد شود. نه داور اصلی علی بن ناصر و نه کمک داور نتوانستند این خطای هند را تشخیص دهند و شادی آرژانتینی ها آسمان را روی سر بریتانیایی ها خراب کرد.

 

عکاس مکزیکی به نام الکساندرو عکس این لحظه تاریخی را ثبت کرد اما این بار نیز از آنجا که دیدن عکس با زمان وقوع این رویداد ساعت ها فاصله داشت، دیگر کار از کار گذشته بود. حرکت دست خدا انجام شد. مارادونا پس از بازی اینطور عنوان کرد که دست خدا برای به ثمر رساندن گل اول به کمک او آمده است.

"اکنون می‌توانم آنچه را که در آن لحظه نمی‌توانستم بگویم، آنچه را که در آن زمان به عنوان «دست خدا» تعریف می‌کردم، بگویم. دست خدا، دست دیگو بود! و مثل این بود که کیف پول‌ انگلیسی ها را سرقت کنید."

دیگو آرماندو مارادونا

پس از ثبت گل اول، تنها فقط چند دقیقه بعد، مارادونا گل دوم را نیز به تنهایی در حالی که در میانه‌های میدان صاحب توپ شده بود با دریبل زدن هفت بازیکن انگلیسی توپ را وارد دروازه پیتر شیلتون نمود. هنرنمایی خارق‌العاده مارادونا، آرژانتین را به قهرمانی جهان در سال ۱۹۸۶ می‌رساند و گل دوم مارادونا زیبا ترین گل قرن نام گرفت.

 

 

پس از این رویداد درگیری مارادونا با مسئولان ناپولی شروع شد. مسئولانی که با سازمان های مافیایی شهر نیز چندان غریبه و ناآشنا نبودند. ناگهان در پایان یکی از دیدار های لیگ ایتالیا اعلام شد که اثر کوکائین در تست مارادونا دیده شده و فیفا نیز سریعا دیگو را به مدت 15 ماه از شرکت در مسابقات محروم کرد. اما داستان همین‌جا تمام نشد چرا که مارادونا بعد از پناه بردن به بوئنوس آیرس زادگاهش، در خانه خود به علت نشر خبر مکالمات تلفنی با مقامات مافیا مورد هجوم پلیس آرژانتین قرار گرفت و در خانه اش مقادیر زیادی کوکائین یافت شد. این پایانی برای حضورش در ایتالیا و ناپولی بود. مارادونا پس از اتمام دوره محرومیت مدتی را بین سال های 1992 – 1993 در باشگاه سویا اسپانیا گذراند و مدتی را نیز در باشگاه نیولز اولد بویز آرژانتین بود.

 

 

به سفارش سرمربی وقت تیم ملی آرژانتین در سال 1994، آلفیوباسیله، مارادونا برای کمک به تیم بحران زده آرژانتین، لباس سفید و آبی این تیم را مجددا بر تن کرد، مقابل تیم یونان درخشید و تماشاگران را به این فکر انداخت که توانایی های مارادونا تمامی ندارد. کمتر کسی فکر می‌کرد که آرژانتین شکست بخورد اما در مقابل تیم ملی نیجریه، بعد از آن که مارادونا بهترین بازیکن زمین نام گرفت، مجددا تست دوپینگش به علت استفاده از یک نوع قهوه خاص، مثبت اعلام و مارادونا برای 2 سال توسط فیفا از فوتبال محروم شد تا شاهد باخت تیمش در یک هشتم نهایی باشد.

بسیاری بر این باورند که این موضوع بوی لابی می‌دهد. چراکه برزیل مدت زیادی به قهرمانی جهان دست نیافته بود و ژائو هاولانژ رئیس برزیلی وقت فیفا بعد از ورود مارادونا به رقابت ها راه قهرمانی برزیل پس از 24 سال را دشوار دید و به همین علت برای محرومیت او و حذف ماردونا دست های پشت پرده را رهبری کرد. مارادونا بعدها مدعی شد که دارویی که او را به دلیل آن از مسابقات محروم کرده بودند، با هماهنگی فیفا و برای کاهش وزن از آن استفاده کرده بوده‌است. این ادعا هیچگاه از جانب فیفا پاسخی دریافت نکرد و شاید به همین دلیل عده بسیار زیادی هنوز بر این باورند که در محرومیت مارادونا دست‌های سیاسی نقش داشته است.

 

 

آخرین حضور مارادونا در جام جهانی به سال 2010 در قامت سرمربی آرژانتین بود. تیم آرژانتین در این جام کلکسیونی از بهترین‌های جهان را در اختیار داشت و به اعتقاد بسیاری از منتقدین اتخاذ تاکتیک‌های غلط از سوی مارادونا باعث شد تا این تیم نتواند جام را فتح کند. آرژانتین در مرحله مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ با قدرت تمام تیم‌های نیجریه، کره جنوبی و یونان را شکست داد و با امتیازات کامل راهی مرحله یک‌هشتم نهایی شد. در این مرحله نیز مکزیک را با نتیجه ۳ بر ۱ شکست داد اما در مرحله یک چهارم نهایی در برابر آلمان با شکستی تحقیر آمیز، ۴ بار دروازه اش گشوده شد ولی حتی یک بار هم نتوانست توپ را وارد دروازه آلمان کند و از گردونه رقابت‌ها خارج شد و رؤیای مارادونا برای دستیابی به قهرمانی جهان در کسوت مربی بر باد رفت. هرچند در بازگشت به آرژانتین وی با استقبال بسیار گسترده هواداران آرژانتینی مواجه شد اما پس از جام جهانی با وجود تمام حمایت‌های مردمی، وی از سرمربیگری آرژانتین کنار گذاشته شد.

اما همان طور که بار ها از بنده شنیده اید، گفته ام که هر شروعی، پایانی دارد. و دیگو آرماندو مارادونا نیز از این موضوع مستثنی نیست. همین چند لحظه قبل خبر آن رسید که اسطوره فوتبال جهان، مرد شماره یک فوتبال از دیدگاه هواداران، شخصی افسانه ای و مردمی، دیگو مارادونا بر اثر است قلبی درگذشت. وی در تاریخ 25 نوامبر 2020 در حالی که دو هفته قبل در بیمارستان به علت خون ریزی مغزی تحت درمان بود، پس از ترخیص به علت ایست قلبی که برای آرژانتین و فوتبال می‌تپید، درگذشت، اما خاطراتش همیشه در ذهن عاشقان فوتبال زنده خواهد ماند.

 

من مهراد پیش قراول، از این که همراه من مقاله زندگی دیگو مارادونا را خواندید، از شما سپاس گزارم.