زین الدین زیدان، از توپ جمع کردن تا گل جمع کردن

زیدان در تاریخ ۲۳ ژوئن ۱۹۷۲ در مارسی چشم به جهان گشود و در 13 سالگی کاری برای خود پیدا کرده بود که بسیار به آن علاقه داشت. زیدان توپ جمع کن شده بود و این کار دلیلی شد تا از نزدیک زمین فوتبال و این بازی جذاب را  حس کند. در سال 1984 برای زیدان یک اتفاق جالب رخ داد، در دیدار نیمه نهایی جام ملت های اروپا 1984 دو تیم فرانسه و پرتغال در مارسِی به مصاف هم رفتند و زیدان در آن دیدار به عنوان توپ جمع کن در کنار زمین حضور داشت. ابن رویداد زمینه ساز افزایش علاقه او برای تمرین و پیوستن زیدان به فوتبال شد.

زیدان در ۱۹۹۳ با ورونیک مدل اسپانیایی‌الاصل، ازدواج کرد. آن‌ها چهار پسر به نام‌های انزو،  لوک، تئو  و الیاس دسامبر دارند که انزو هم‌اکنون در باشگاه فوتبال رئال مادرید کاستیا بازی می‌کند.

در ۱۷ آگوست ۱۹۹۴ زین الدین زیدان به تیم ملی دعوت شد و در برابر جمهوری چک اولین بازی ملی خود را انجام داد. زیدان چون ملیت فرانسوی الجزایری داشت می‌‌توانست برای الجزایر هم بازی کند، اما عبدالحمید کرمالی مربی الجزایر او را به تیم ملی دعوت نکرد. وی معتقد بود زیدان بازیکن سریعی نیست بنابراین به هر دلیلی، زیزو فرانسه را انتخاب کرد.

پس از چهار سال بازی در بوردو, زیدان در 1996 با مبلغ سه میلیون دلار به یوونتوس ایتالیا پیوست. در یوونتوس او تحت مربیگری مارچلو لیپی در کنار دیدیه دشان, الساندرو دل پیرو, و ادگار داویدز به یکی از اصلی‌ترین‌ ستاره‌های تیم بدل شد.
در پنج سال همراهی با یوونتوس، زیدان به دو بار قهرمانی لیگ ایتالیا دست یافت و دو بار پیاپی, در سال‌های 1997 و 1998, در فینال جام باشگاه‌های اروپا به میدان رفت اما  در هر دو این دیدار‌ها به همراه یوونتوس شکست را تجربه کرد.

زیدان جمعا پنج سال , یعنی تا سال 2001, در یوونتوس بازی کرد. در این پنج سال 151 بار در لیگ ایتالیا به میدان آمد و 24 گل نیز به ثمر رساند.

در سال 2001 زیدان در یکی از مشهورترین و گرانترین انتقال‌های تاریخ فوتبال به رئال مادرید پیوست. رقم قرارداد زیدان برای توپ زنی در رئال مادرید 66 میلیون یورو بود که تا آن زمان در تاریخ فوتبال بی‌سابقه بود. او در سال‌هایی به رئال مادرید پیوست که این تیم با جذب بزرگ‌ترین ستارگان جهان فوتبال به باشگاه کهکشانی‌ها معروف شده بود و زیدان یکی از مهم‌ترین ستاره‌های این کهکشان بود. البته زیدان تنها ستاره درخشان این کهکشان حساب نمی‌شد و افرادی چون دیوید بکهام، روبرتو کارلوس، لوئیس فیگو، رائول گونزالز و رونالدو نیز نقش زیبای این کهکشان را در آسمان لالیگا تکمیل می‌کردند.

زیدان پنج سال آخر عمر فوتبالی خود را در رئال گذراند و جمعا در 155 بازی لیگ اسپانیا به میدان رفت و 34 گل به ثمر رساند.

اوج دوران او با این تیم در فینال جام باشگاه‌های اروپا 2001-2002 بود. این بازی در ورزشگاه همپدن پارک, گلاسکوی اسکاتلند برگزار می‌شد و رئال مادرید و بایر لورکوزن در فینال در برابر هم قرار گرفته بودند. زیدان در این بازی گل پیروزی رئال را به ثمر رساند تا بالاخره قهرمانی جام باشگاه‌های اروپا را نیز به کارنامه‌اش اضافه کند. در ضمن گل او در این فینال از زیباترین گل‌های تاریخ فوتبال شمرده می‌شود.

زیدان در 7 می 2006 آخرین بازی باشگاهی خود برای رئال مادرید ( و آخرین بازی باشگاهی عمرش) را انجام داد. هواداران رئال به گرمی از زیدان استقبال کردند. این بازی که مقابل ویارئال بود و نهایتا با نتیجه 3-3 مساوی تمام شد. زیدان گل دوم تیمش را به ثمر رساند. در انتهای این بازی, او پیراهنش را با خوان رومان ریکلمه, از ویارئال, تعویض کرد. تشویق شدید تماشاچیان به حدی بود که او را به گریه انداخت. اتفاقات این بازی موضوع فیلم مستندی به نام "زیدان, چهره‌ای از قرن بیست و یکم" شد.

خداحافظی از فوتبال ملی

در یورو ۲۰۰۴ نیز زیدان به همراه تیم ملی فرانسه به میدان رفت و شاهد باخت تیمش مقابل یونان، تیمی که بعدها قهرمان همان جام شد، بود. پس از این جام زین الدین زیدان رسماً در ۱۲ اوت ۲۰۰۴ از فوتبال ملی کناره‌گیری کرد. 
با این حال پس از این‌که فرانسه در راه صعود به جام جهانی ۲۰۰۶ به مشکلاتی برخورد ،زیدان در اوت ۲۰۰۵ (یک سال پس از کناره‌گیری) اعلام کرد که برای کمک به تیم ملی فرانسه برمی‌گردد و مجدداً به عنوان کاپیتان تیم انتخاب شد. او در ۳ سپتامبر ۲۰۰۵ اولین بازی خود پس از خداحافظی را مقابل جزایر فارو انجام داد و در پیروزی ۳-۰ تیمش نقش داشت. فرانسه نهایتاً به عنوان اولین تیم از گروه خود به جام جهانی ۲۰۰۶ صعود کرد. 
در ۲۵ آوریل ۲۰۰۶، پس از یک فصل پر از مصدومیت در رئال مادرید، تصمیم نهایی خود برای کناره‌گیری از فوتبال، چه باشگاهی و چه ملی، را اعلام کرد. اما این کناره‌گیری تا پس از اتمام جام جهانی ۲۰۰۶ به تاخیر افتاد.
در ۲۷ مه ۲۰۰۶ زیدان در پیروزی ۱-۰ تیمش مقابل مکزیک نقش مهمی داشت و البته صدمین بازی ملی خود را در این بازی انجام داد. با این حساب در کنار مارسل دسایی، دیدیه دشان و لیلیان تورام به یکی از چهار بازیکنی بدل گشت که در بیش از صد بازی برای فرانسه به میدان رفته اند.

درگیری با مارکو ماتراتزی در فینال

در دقیقه ۱۱۰ بازی فینال جام جهانی 2006، زیدان در صحنه‌ای بدون توپ با سر به شکم مارکو ماتراتزی ضربه زد. زمینه این درگیری کلماتی بود که ماتراتزی به زیدان گفته بود . داور بازی ، این صحنه را ندیده بود ،اما داور چهارم، صحنه را گزارش کرد و زیدان با دریافت کارت قرمز از بازی اخراج شد.

یافتن علت درگیری زیدان با مارکو ماتراتزی پس از پایان بازی با تحقیقات و لب‌خوانی‌های وسیع شروع شد. بسیاری می‌گفتند ماتراتزی با توهینی نژادپرستانه زیدان را به «تروریست» بودن متهم کرده، اما بعدها هم زیدان و هم ماتراتزی این را رد کردند. ماتراتزی ادعا کرد که توهینی که به زیدان کرده ‌بسیار عادی بوده و از انواع رایج توهین در زمین فوتبال به حساب می‌آمد. سه روز پس از بازی، زیدان در دو مصاحبه تلویزیونی در این مورد شرکت کرد. او در این مصاحبه‌ها اعلام کرد که ماتراتزی به خواهر و مادرش توهین کرده ‌بود و ضمن معذرت‌خواهی، اعلام کرد که از کاری که کرده پشیمان نیست.

دوران مربی‌گری

در ژانویه ۲۰۱۶ رافائل بنیتز پس از ۷ ماه از سمت خود به عنوان سرمربی رئال مادرید برکنار شد و زین الدین زیدان بازیکن سابق این تیم هدایت رئال مادرید را به عهده گرفت. تنها پس از پنج ماه از آغاز حضور زین الدین زیدان بر روی نیمکت مربی گری رئال مادرید، وی توانست برای مادریدی‌ها یازدهمین عنوان قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا را به ارمغان بیاورد. زیدان با این عملکرد به اولین سرمربی تاریخ تبدیل شد که به عنوان بازیکن، کمک مربی و مربی قهرمان اروپا شده است.

بعد از فینال جام جهانی ۲۰۰۶ ژاک شیراک رئیس جمهور فرانسه به زیدان به عنوان قهرمان ملی درود فرستاد و او را مرد دل و جان‌ها نامید. در سال ۲۰۰۹ فیلیپ پارنو و داگلاس گوردون کارگردان‌های فرانسوی و آلمانی شروع به فیلم برداری و ساخت یک مستند با نام زیدان: چهره‌ای از قرن ۲۱ کردند. زیدان در سالهای ۲۰۰۰، ۲۰۰۳، ۲۰۰۴ و ۲۰۰۶ رتبه اول در ۲۰۰۵ رتبه دوم و در ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ رتبه چهارم محبوبترین شخصیت فرانسه را بدست آورد. همچنین زیدان در نوامبر ۲۰۰۶، به بنگلادش سفر کرد تا مهمان محمد یونس برنده جایزه نوبل باشد.

افتخارات زین الدین زیدان به عنوان بازیکن

جام جهانی: ۳ بار حضور (۱۹۹۸٬۲۰۰۲٬۲۰۰۶) – یک بار قهرمانی (۱۹۹۸) – یک بار نایب قهرمانی (۲۰۰۶)

جام ملت‌های اروپا: سه بار حضور (۱۹۹۶٬۲۰۰۰٬۲۰۰۴)، یک بار قهرمانی (۲۰۰۰)

جام باشگاه‌های اروپا: یک بار قهرمانی (در ۲۰۰۱–۲۰۰۲ با رئال مادرید)

لیگ ایتالیا: دو بار قهرمانی (در ۱۹۹۶–۱۹۹۷ و ۱۹۹۷–۱۹۹۸ با یوونتوس)

لیگ اسپانیا: یک بار قهرمانی (در ۲۰۰۲–۲۰۰۳ با رئال مادرید)

جام بین‌قاره‌ای: دو بار قهرمانی (در ۱۹۹۶ با یوونتوس و در ۲۰۰۲ با رئال مادرید)

سوپرکاپ اروپا: دو بار قهرمانی (در ۱۹۹۶ با یوونتوس و در ۲۰۰۲ با رئال مادرید)

سوپرکاپ ایتالیا: یک بار قهرمانی (در ۱۹۹۷ با یوونتوس)

سوپرکاپ اسپانیا: دو بار قهرمانی (در ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ با رئال مادرید)

افتخارات زین الدین زیدان به عنوان سرمربی

لیگ اسپانیا: یک‌بار قهرمانی (فصل ۲۰۱۶–۲۰۱۷ با رئال مادرید)

لیگ قهرمانان اروپا: سه بار قهرمانی (در ۲۰۱۵–۲۰۱۶ و ۲۰۱۶–۲۰۱۷ و ۲۰۱۷–۲۰۱۸ با رئال مادرید)

سوپرجام اروپا: دو بار قهرمانی (۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ با رئال مادرید)

جام باشگاه‌های فوتبال جهان: دو قهرمانی (۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ با رئال مادرید)

سوپرجام اسپانیا: ۱بار قهرمانی در سال ۲۰۱۷

جوایز زین الدین زیدان

سه بار بهترین بازیکن سال جهان از سوی فیفا (در ۱۹۹۸، ۲۰۰۰ و ۲۰۰۳)

یک بار بهترین بازیکن سال اروپا (توپ طلایی) از مجلهٔ «فرنس فوتبال» (در ۱۹۹۸)

یک بار باارزش‌ترین بازیکن جام باشگاه‌های اروپا (در فصل ۲۰۰۱–۲۰۰۲ با رئال مادرید)

دو بار بهترین بازیکن جام جهانی (در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان و ۱۹۹۸ فرانسه)

بهترین بازیکن نیم‌قرن انتهایی قرن بیستم (در سال ۲۰۰۴ از سوی بازدیدکنندگان سایت اینترنتی یوفا)

شوالیه لژیون دونور از ۱۹۹۸

حامل مشعل المپیک در المپیک آتن ۲۰۰۴

برنده یک عمر فعالیت ورزشی (جایزه ورزشی لاروس) در ۲۰۱۰

حالا، آیا می دانستید؟

- الگوی زیدان در دوران جوانی که سبک بازی خود را ابتدا از وی تقلید می‌کرده انزو فرانچسکولی بازیکن اهل اروگوئه بوده و زیدان بعدها بدلیل تعلق خاطر به این بازیکن نام فرزند خود را انزو گذاشت.

- زیدان هنگام انتقال از یوونتوس به رئال مادرید با قیمت 66 میلیون یورو، لقب «گران‌ترین بازیکن تاریخ فوتبال تا آن هنگام» را به دست آورد.

- ۳۴امین تولد زیدان مصادف با آخرین بازی فرانسه در مرحله گروهی جام جهانی ۲۰۰۶ مقابل توگو بود. اما زیدان این بازی را به علت دریافت دو کارت زرد در دو بازی قبلی از دست داد. به هر صورت فرانسه در غیاب او نیز موفق به به پیروزی ۲-۰ شد و به مرحله بعدی راه یافت.

- زیدان با شرکت‌هایی همچون لگو، آدیداس، کریستین دیور، جنرالی، فرانس تله‌کوم، اورنج، آئودی و فورد همکاری تبلیغاتی داشته‌است و از ثروت‌مندترین ورزش‌کاران جهان بوده‌است.

نویسنده: مهراد پیشقراول